پوسیدگی دندان سبب دندان شده و همچنین باعث شکل گیری حفره، التهاب دندان یا حتی از بین رفتن دندان شود. از این رو توجه به مراحل پوسیدگی دندان و پیشگیری از آن بسیار اهمیت دارد. عدم توجه به پوسیدگی دندان می تواند سبب از دست رفتن دندان و نیاز به دندان مصنوعی و کاشت ایمپلنت شود.
پوسیده شدن دندان ناشی از وجود باکتریهایی است که در پلاک دندان زیست میکنند. این باکتریها میتوانند قندهای موجود در غذای شما را به اسید تبدیل کنند و این اسیدها میتوانند دندانهای شما را خراب کنند. به همین خاطر است که رعایت صحیح بهداشت دندان نقش مهمی در جلوگیری از پوسیده شدن آن دارد.مراحل پوسیدگی دندان چیست؟
مراحل پوسیدگی دندان
پوسیدگی دندان یکباره رخ نمیدهد، بلکه معمولاً در چند مرحلۀ دردناک شما متوجه پوسیدگی دندان خود خواهید شد، به طور کلی این مراحل عبارتند از:
- مرحله اول: از دست دادن مواد معدنی
- مرحله دوم: تخریب مینای دندان
- مرحله سوم: پوسیدگی عاج
- مرحله چهارم: آسیب پالپ
- مرحله پنجم: آبسه
بیشتر بدانید: علت دندان درد بعد از عصب کشی
از دست دادن مواد معدنی دندان
لایه بیرونی از دندان شما از یک نوع بافت به نام مینا ساخته شده است. مینا به عنوان سختترین بافت بدن شناخته میشود و از مواد معدنی بیشتری تشکیل شده است. با این حال، هنگامی که دندان با اسیدهای تولید شده توسط باکتریهای پلاک دندان در تماس قرار میگیرد، مینای دندان شروع به از دست دادن مواد معدنی میکند.
زمانی که این اتفاق رخ میدهد، ممکن است یک لکه سفید بر روی یکی از دندانهای شما ظاهر شود. این از دست دادن مواد معدنی، مرحله اول از مراحل پوسیدگی دندان است.
تخریب شدن مینای دندان
اگر فرآیند پوسیدگی دندان در مرحله ابتدایی متوقف نشده و ادامه یابد، مینای دندان به نسبت بیشتری تجزیه میشود، این امر باعث تغییر لکه سفید روی دندان به رنگ قهوه ای تیره میگردد.
در واقع تخریب مینای دندان دومین مرحله از مراحل پوسیدگی دندان است. با تضعیف مینای دندان، حفرههای کوچکی به نام حفره در ساختار دندان شما شکل میگیرد. این حفرهها نیازمند پر کردن توسط دندانپزشک شما هستند.
پوسیدگی عاج دندان
یکی دیگر از مراحل دیگر پوسیدگی دندان، پوسیدگی عاج است. عاج یک بافت است که زیر مینای دندان واقع شده و نسبت به مینا نرمتر است که این خود باعث افزایش حساسیت به آسیب اسید میشود. به همین دلیل، فرایند پوسیدگی دندان زمانی که به عاج میرسد، با سرعت بیشتری پیش میرود.
عاج همچنین شامل لولههایی است که به اعصاب دندان میرسند. این موضوع باعث میشود که زمانی که عاجش تحت تأثیر پوسیدگی قرار گرفته احتمالاً حساسیت بیشتری نشان دهد.
اگر فرآیند پوسیدگی دندان در مرحله ابتدایی متوقف نشده و ادامه یابد، مینای دندان به نسبت بیشتری تجزیه میشود، این امر باعث تغییر لکه سفید روی دندان به رنگ قهوه ای تیره میگردد.
آسیب پالپ
پالپ، لایهٔ داخلی یا درونیترین قسمت دندان است که حاوی اعصاب و عروق خونی میباشد و در حفظ سلامت دندان نقش دارد. این اعصاب نیز حسی برای دندان فراهم میکنند. زمانی که پالپ بههر دلیل آسیب میبیند، امکان تحریک و تورم آن وجود دارد.
به دلیل عدم توانایی بافتهای اطراف دندان در تحمل این تورم و گسترش آن، این مراحل پوسیدگی دندان با فشاری بر روی اعصاب همراه میشود که به عنوان نتیجهای از آن ممکن است درد حاصل شود.
آبسه دندان
هنگامی که مراحل پوسیدگی دندان به سمت پالپ پیش میرود، باکتریها قادر به نفوذ و ایجاد عفونت میشوند. افزایش التهاب در دندان ممکن است به تشکیل یک کیسه چرکی در انتهای دندان منجر شود که به «آبسه» معروف است.
آبسه دندان میتواند منجر به درد شدید شود و به طور معمول با علائمی همچون تورم لثه، صورت یا فک، تب، و تورم غدد لنفاوی در گردن همراه باشد.
نیاز به درمان فوری آبسه دندان وجود دارد، زیرا این عفونت میتواند به استخوانهای فک و سایر مناطق سر و گردن گسترش یابد. در موارد بعضی، درمان ممکن است شامل خارج کردن دندان آسیب دیده نیز باشد.
بیشتر بدانید: تفاوت کامپوزیت و روکش دندان
روش های پیشگیری از پوسیدگی دندان
توجه صحیح به بهداشت دهان و دندان نقش اساسی در جلوگیری از پوسیدگی دندان ایفا میکند. به منظور جلوگیری از آسیب به دندانها ناشی از پوسیدگی، به موارد زیر توجه فراخواهید داشت:
- حتماً به دورههای تمیزی دندانها و بازدیدهای مرتب از دندانپزشک خود پایبند باشید. این اقدامات به شناسایی مراحل پوسیدگی دندان و درمان پوسیدگی آن پیش از وخیم شدن وضعیت کمک می کند.
- دندانهای خود را به طور منظم با مسواک و نخ دندان تمیز کنید. توصیه میشود که حداقل دو بار در روز و پس از هر وعده غذایی از مسواک استفاده کنید. همچنین، از خمیر دندان حاوی فلوراید استفاده کنید تا مینای دندان تقویت شود.
- مصرف مواد قندی و شیرینیها را به حداقل برسانید. سعی کنید از مصرف غذاها یا نوشیدنیهای حاوی قند زیاد مانند آبنبات، کلوچه و نوشابه خودداری کنید.
- آب لولهکشی حاوی فلوراید است که میتواند به محکم نگه داشتن مینای دندان و محافظت از آن در برابر پوسیدگی کمک کند. سعی کنید آب شیر بنوشید.
شما می توانید برای اطلاعات بیشتر در مورد مراحل پوسیدگی دندان و همچنین پیشگیری از آن با کلینیک دندانپزشکی دکتر محمدرضا دل آرام تماس بگیرید.
