هنگامی که یک دندان به دلایل مختلفی از دست برود، جای خالی آن از لحاظ بهداشتی و زیبایی مشکل ایجاد می کند. این حفره خالی ترکیب دندان را به هم می زند و خالی بودن آن لقه را دچار مشکل می کند و اینجا پروتز دندان به عنوان راه حل به میان می آید.
پروتزها ضمن بازگرداندن کارایی یک دندان، می توانند ترکیب ظاهری دندان های شما را نیز ترمیم کنند. در واقع پروتز دندان ضمن تأثیر گذاشتن بر توانایی جویدن و حالت لبخند، خطر ابتلا به بیماری لثه و فشار آمدن بر فک را نیز کاهش می دهند.
دسته بندی های پروتز دندان
به طور کلی پروتز دندان شامل درمان هایی چون به کارگیری تاج دندان، پل، دندان مصنوعی، ایمپلنت و روکش می شود. معروف ترین دسته بندی پروتزهای دندان، ثابت و متحرک است.
پروتزهای جزئی متحرک جایگزین برخی از دندان های شما می شود، اما نه همه آنها. پروتزهای جزئی ثابت به عنوان بریج و ایمپلنت درون دهان نصب می شوند.
در واقع مبنای انجام این دسته بندی، نوع به کارگیری پروتزها در دهان بیمار است و انتخاب روش به معاینه فرد و تشخیص دندانپزشک بستگی دارد.
بیشتر بدانید: بریج بهتر است یا ایمپلنت؟
دندان مصنوعی
دندان مصنوعی یکی از شناخته شده ترین نوع پروتز دندان است؛ این دندان ها به خوبی روی لثه قرار می گیرند و همچون دندان های طبیعی به نظر می رسند.
تعداد دندان های از دست رفته و تشخیص دندانپزشک برای تعیین بهترین نوع دندان مصنوعی مؤثر خواهد بود. به طور کلی سه روش برای بهره‌گیری از پروتز دندان وجود دارد.
پروتزهای متحرک یا همان دندان مصنوعی های معروف که در خانه پدربزرگ-مادربزرگ ها هم می بینیم می توانند جایگزین تمام دندان های شما شوند یا اینکه برخی از دندان های رفته را پوشش دهند.
پروتز پارسیل
یک نوع متحرک از پروتز دندان پارسیل نام دارد. پروتز پارسیل به دندان تکه ای نیز معروف است و خود به موارد زیر تقسیم می شود:
- پروتز پارسیل تمام آکریل: این پروتز یک درمان موقت و اولیه است که تنها برای مدت زمان خاص استفاده می شود.
- پروتز کروم کبالت: اگر نتوان از پروتز ثابت برای بیمار استفاده کرد، پروتز دندان کروم کبالت کارایی پیدا می کند. این مورد به ویژه در زمانی استفاده می شود که در انتهای دهان فرد دندانی برای اجرای روش بریج وجود نداشته باشد.
پروتز اوردنچر
نوعی دیگری از پروتز دندان که می توان آن را روشی نیمه متحرک به حساب آورد، ایمپلنت اوردنچر (Ordenture implant) نام دارد. در این روش یک دست دندان کامل بر روی پایه های ایمپلنت قرار می گیرد. این پایه ها درون لثه نصب می شود و دندان قرار گرفته بر روی آن شکل طبیعی تری دارد و کارکردن با آن راحت تر است.
پروتز های ایمپلنت دندان
ایمپلنت یک نوع ثابت از پروتز دندان و البته بهترین روش برای جایگزینی دندان از دست رفته به شمار می رود. این نوع پروتز دندان دارای پایه یا فیکسچر است که درون استخوان فک قرار می گیرد و با تشکیل مواد استخوانی جدید در اطراف آن ثابت می شود.
ایمپلنت معمولاً روشی با دوام و با کیفیت برای جایگزینی دندان از دست رفته است. با وجود اینکه ایمپلنت در ۹۷ درصد موارد موفق می شود، اما در برخی موارد نیز دچار شکست و پس زدگی خواهد شد.
بریج دندان
نوع دیگر از پروتز دندان بریج یا پل نام دارد؛ این روش ترکیبی از دندان مصنوعی و ایمپلنت است. بریج البته دارای یک نقطه ضعف بزرگ است؛ به عنوان مثال اگر یک دندان در وسط خالی باشد و بریج سه تایی استفاده شود، دو دندان اطراف نیز باید تراشیده شود.
یک بریج یا پل معمولاً از هر دو طرف به دندان‌های طبیعی متصل می‌شود و ممکن است از یک یا چند دندان مصنوعی به نام پونتیک ساخته شود. در برخی موارد، برای امنیت و ثبات بیشتر، ممکن است یک بریج به ایمپلنت متصل شود.
روکش
روکش نیز نوعی دیگر از پروتز دندان است که برای پوشاندن دندان آسیب دیده استفاده می شود. در این روش یک روکش از جنس فلز، سرامیک یا زیرکونیوم ساخته شود. روکش ها راه‌حلی بلندمدت و مطلوب برای دندان‌هایی هستند که ترک خورده یا فرسوده شده اند.
تاج ها یک راه حل نسبتا دائمی در نظر گرفته می شوند به شرطی که اقدامات ترمیمی برای دندان آسیب دیده به درستی انجام شود. هنگامی که یک تاج در جای خود قرار گرفت، باید ۵ تا ۱۵ سال یا حتی در صورت نگهداری صحیح برای مدت زمانی بیشتر دوام بیاورد. شما باید مانند هر دندان دیگری، روکش را مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.
شرط دوام و ماندگاری پروتز دندان
در صورتی که دو هفته نخست پس از دریافت پروتز دندان به موفقیت شپری شده و دندان به آن واکنشی منفی ندهد، این پروتزها با دهان همخوانی پیدا کرده و برای مدتی طولانی باقی می مانند. البته این مدت زمان بسته به نوع پروتز می تواند متفاوت باشد.
رعایت نکات بهداشتی برای پروتز دندان همچون مواردی است که برای دندان های طبیعی به کار گرتفه می شود و رسیدگی مداوم به آن سبب طول عمر بیشتر پروتز خواهد شد.
بیشتر بدانید: ایمپلنت ارزان در تهران
نکته پایانی
در این نوشته سعی کردیم ببینیم که پروتز دندان چیست و چه پروتزهایی وجود دارد. همانطور که گفته شد انتخاب پروتز پس از معاینه دندان شما و نظر دندانپزشک انجام خواهد شد.
برای اطلاع بیشتر در مورد پروتز و همچنین سایر اقدامات دندانپزشکی می توانید با کلینیک دکتر محمدرضا دل آرام تماس بگرید.