ریشه دندان بخشی از دندان است که در زیر لثه و در استخوان فک قرار دارد و به عصب و عروق خونی متصل است. این ریشه از تاج دندان (بخشی که بالای لثه دیده می‌شود) جدا می‌شود و به زیر لثه می رود. در پاسخ به اینکه ریشه دندان از چند لایه تشکیل شده باید گفت که از سه لایه اصلی تشکیل شده است.
درمان ریشه دندان یا عصب کشی عملی است که در آن عصب و پالپ دندان از کانال‌های ریشه خارج شده و با مواد مخصوص پر می‌شوند. این درمان برای دندان‌هایی که دچار عفونت یا پوسیدگی عمیق شده‌اند انجام می‌شود.
درمان ریشه دندان چیست؟
اگر لایه های ریشه دندان به ویژه پالپ دندان دچار آسیب و عفونت شود، تخلیه پالپ مهمترین کار است، برای این کار روش های گوناگونی وجود دارد که عبارتند از:
- جراحی اپیکو: برداشتن قسمت عفونی ریشه دندان از طریق برش لثه
- عصب کشی یا اندو: خارج کردن پالپ و پر کردن کانال ریشه با مواد زیست سازگار
- درمان ریشه مجدد یا ری اندو: تکرار عصب کشی برای دندانی که درمان ریشه قبلی ناموفق بوده است
اگر علائم عفونت یا آسیب ریشه دندان را در خود مشاهده کنید، باید سریعاً به یک دندانپزشک مراجعه کنید تا با انتخاب روش مناسب، درمان ریشه دندان شما را به اتمام برساند.
بیشتر بدانید: بهترین مرکز ایمپلنت در تهران چه شرایطی لازم است؟
درمان لایه های ریشه دندان چگونه انجام می شود؟
بیشتر درمان لایه های ریشه دندان مربوط به قسمت پالپ است؛ برای انتخاب روش مناسب برای درمان ریشه دندان دندانپزشک ابتدا عکس و رادیوگرافی دندان را می گیرد.
پس از مشخص شدن لایه آسیب دیده ریشه و دندان آسیب دیده، دندانپزشک با بی حس کردن فک شما، قسمتی از تاج دندان را برمی دارد و سطح پوسیده را تمیز می کند. پس از دسترسی به لایه عفونی شده ریشه دندان، دندانپزشک، پالپ عفونی شده را از کانال ریشه خارج می کند و عروق عصبی پالپ را قطع می کند تا در آینده مشکلی ایجاد نکند.
پس از خارج کردن پالپ، کانال ریشه را با محلول های ضدعفونی کننده و ضدمیکروب شستشو داده شده و آماده پر کردن می شوند در آخر، دندانپزشک با استفاده از ماده گوتاپرکا، کانال ریشه را پر می کند و یک پانسمان موقت روی دندان می گذارد.
لایه های ریشه دندان چندتا است؟
به طور کلی ریشه دندان از سه لایه تشکیل شده که شامل موارد زیر می شود:
- سمنتوم :(Cementum) لایه‌ای که ریشه را می‌پوشاند و به استخوان فک متصل می‌کند.
- عاج :(Dentin) لایه‌ای که زیر سمنتوم قرار دارد و از مغز دندان یا همان پالپ نگهداری می‌کند.
- پالپ :(Pulp) قسمت زنده‌ای از دندان که شامل عصب، عروق خونی و بافت همبند است.
تعداد کانال و ریشه های دندان چقدر است؟
تعداد ریشه و کانال دندان از جمله تفاوت های مهم و رایج کانال و ریشه دندان است. برخی فکر می کنند اگر تعداد ریشه های دندان دوتا باشد، حتماً دو کانال هم دارد. اما این ایده کاملاً غلط است. ممکن است کانال های دندان از ریشه بیشتر باشند. تعداد ریشه و کانال در دندان ها معمولاً به این شکل است:
- دندان های آسیاب بزرگ پایین: ۲ ریشه و ۳ یا ۴ کانال
- دندان های آسیاب کوچک فک پایین: ۱ ریشه و ۲ یا ۳ کانال
- دندان های نیش پایین: ۱ ریشه و ۱ یا ۲ کانال
- دندان های عقل: ۳ ریشه و ۳ یا ۴ کانال
- دندان های نیش فک بالا: ۱ ریشه و ۱ کانال
- دندان های کرسی اول بالا: ۳ ریشه و ۴ کانال
- دندان های کرسی دوم بالا: ۳ ریشه و ۳ یا ۴ کانال
باید به این نکته توجه کنید که این تعداد ریشه و کانال در دندان های همه یکسان نیست و ممکن است در شخصی با شخص دیگر متفاوت باشد. اما تعداد لایه های ریشه دندان در همه افراد یکسان است. برای دانستن تعداد دقیق ریشه و کانال دندان باید عکس و رادیوگرافی از فک و دندان خود بگیرید.
درمان ریشه مجدد دندان
در مواردی ممکن است به دلیل عدم تخلیه کامل ریشه دندان یا ایجاد عفونت در کانال ریشه دندان به درمان مجدد ریشه نیاز باشد. البته درمان مجدد ریشه دندان سخت‌تر است و در مواردی به جراحی اپیکو نیاز دارد.
در جراحی اپیکو یک برش کوچک روی لثه ایجاد می شود و باقی مانده انتهایی ریشه و عفونت ایجاد شده از آن خارج می شود.
بیشتر بدانید: مراحل نصب روکش ایمپلنت
نکته پایانی
در این مطلب به لایه های ریشه دندان پرداختیم؛ همانطورک ه اشاره شد دندان از سه لایه ریشه تشکیل شده است. شما می توانید برای دریافت خدمات مرتبط با ریشه دندان با مطب دکتر محمدرضا دل آرام تماس بگیرید.